Bài Tập Xác Định Giá Trị Cốt Lõi: Tìm Lại La Bàn Nội Tâm Của Bạn Trong 15 Phút
Giá trị là “tại sao” bạn hành động; mục tiêu chỉ là “cái gì” bạn muốn đạt. Bài viết này đưa bạn qua quy trình 3 bước đơn giản, kèm danh sách 100+ giá trị để chọn lọc nhanh.
Giới Thiệu: Giá Trị Là “Tại Sao”, Mục Tiêu Là “Cái Gì”
Mục tiêu trả lời câu hỏi “Bạn muốn đạt điều gì?”. Còn giá trị trả lời câu “Vì sao điều đó đáng để theo đuổi?”. Khi mục tiêu mờ dần, giá trị vẫn là ngọn hải đăng giữ bạn đi đúng hướng. Vì thế, xác định giá trị cốt lõi thường quan trọng hơn việc đặt thật nhiều mục tiêu ngắn hạn.
Chuẩn Bị: 5 Phút Sắp Xếp Không Gian
- Chọn nơi yên tĩnh trong 15–20 phút, tắt thông báo.
- Chuẩn bị giấy bút (hoặc note app), đồng hồ đếm ngược 15 phút.
- Hít sâu 3 lần, đặt ý định: “Tôi sẽ thành thật với chính mình.”
Bài Tập Thực Hành Từng Bước (15 Phút)
Bước 1 — Brainstorm (6 phút)
Hãy quét mắt qua danh sách giá trị dưới đây và chọn bất kỳ giá trị nào “đánh động” bạn. Đừng phán xét, đừng sắp xếp. Chỉ đánh dấu tất cả những gì bạn thấy quan trọng.
Bước 2 — Phân Nhóm (4 phút)
Nhìn lại các giá trị đã chọn và gom chúng thành 3–6 nhóm theo chủ đề chung (ví dụ: “Phát triển bản thân”, “Quan hệ”, “Công việc”, “Sức khỏe”, “Tự do”). Đặt tên cho từng nhóm.
Cách làm nhanh
- Gạch chân các từ đồng nghĩa và để chúng vào cùng một nhóm.
- Mỗi nhóm tối đa 6–8 giá trị để dễ so sánh.
- Đánh số mức “quan trọng” 1–5 cho từng giá trị.
Ví dụ nhóm
- Phát triển: Học hỏi, Tinh thông, Xuất sắc.
- Quan hệ: Tử tế, Tôn trọng, Trung thành.
- Công việc: Trách nhiệm, Kỷ luật, Chất lượng.
Bước 3 — Chọn Lọc (5 phút)
Thu hẹp dần từ danh sách lớn xuống Top 10 và cuối cùng còn Top 5 giá trị cốt lõi.
- Vòng 1: Trong mỗi nhóm, gạch bỏ các giá trị bạn ít sẵn sàng hy sinh.
- Vòng 2: Với 10 giá trị cuối, hỏi: “Nếu chỉ giữ 5 giá trị để dạy cho con mình, tôi sẽ chọn gì?”.
- Vòng 3: Viết định nghĩa ngắn cho mỗi giá trị (1–2 câu) để đảm bảo bạn hiểu giống nhau theo cách của mình.
“Kiểm Tra Axit”: Đó Có Thật Sự Là Giá Trị Cốt Lõi?
- Bảo vệ: Khi bị thách thức, bạn có sẵn sàng đứng về phía giá trị này dù chịu thiệt?
- Đầu tư: Bạn có sẵn sàng chi tiền/nguồn lực cho giá trị này không?
- Thời gian: Lịch tuần của bạn có giờ dành cho giá trị này không?
- Quá khứ: Nhìn lại 12 tháng qua, giá trị này đã xuất hiện trong quyết định quan trọng nào?
- Khó khăn: Trong khủng hoảng, bạn vẫn chọn theo giá trị này chứ?
Áp Dụng Top 5 Giá Trị Vào Quyết Định Cuộc Sống
Sự Nghiệp
- Đặt bộ lọc công việc: công ty/nghề có phù hợp 3/5 giá trị tối quan trọng không?
- Đàm phán vai trò dựa trên giá trị (ví dụ “Tự chủ”, “Tác động”).
- Lập OKR cá nhân gắn với từng giá trị (mỗi quý 1 kết quả đo được).
Mối Quan Hệ
- Định ranh giới: định nghĩa hành vi “tôn trọng” hay “trung thực” bằng ví dụ cụ thể.
- Chọn môi trường bạn bè/đối tác có giá trị tương hợp thay vì cố “sửa” nhau.
- Nghi thức tuần: 1 cuộc hẹn chỉ để nuôi dưỡng giá trị “gắn kết”.
Tài Chính
- Ngân sách theo giá trị: nếu “Sức khỏe” là số 1, hãy ưu tiên chi cho dinh dưỡng, vận động.
- Quỹ cống hiến: nếu bạn coi trọng “Phục vụ”, hãy trích tỷ lệ cố định để trao đi.
- Tránh bội chi vì mục tiêu không gắn giá trị (mua để chứng tỏ thay vì vì “Đơn giản”/“Bền vững”).
Nghi Thức Duy Trì
- Review tuần 30 phút: xem mỗi giá trị có xuất hiện trên lịch không.
- Checklist “3 hành động theo giá trị” mỗi sáng.
- Ghi nhận 1 khoảnh khắc sống đúng giá trị mỗi ngày.
Kết Lại & Liên Kết Về Bài Trụ Cột
Việc xác định giá trị cốt lõi là nền tảng để bạn sống một cuộc đời không hối tiếc. Khi la bàn nội tâm rõ ràng, mọi quyết định trở nên sáng tỏ và nhất quán hơn.
Chiến lược liên kết: chèn câu “xác định giá trị cốt lõi là nền tảng để bạn sống một cuộc đời không hối tiếc.” và đặt link về bài trụ cột.
Lên trên
Nhận xét